Nguồn: http://www.ghpgvntn.net/
Đôi Lời Tự Bạch của Hòa thượng Thích Viên Định, nguyên Viện trưởng VHĐ GHPGVNTN
HT. Thích Viên Định (thứ 2) trong lễ Tảo tháp tại tổ đình Thập Tháp
ĐÔI LỜI TỰ BẠCH
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
- Kính bạch Giác linh Đức Đệ Tứ Tăng Thống,
- Kính bạch Đức Đệ Ngũ Tăng Thống,
- Kính bạch Chư tôn đức Hội Đồng Lưỡng Viện GHPGVNTN,
- Kính bạch Quý Giáo hội, Quý Ban Đại Diện các cấp trong và ngoài nước,
- Kính bạch Chư tôn đức Tổ Đình Thập Tháp,
- Kính thưa Quý Thiện hữu tri thức, Cư sĩ và đồng bào Phật tử.
Kính bạch Chư tôn đức và thưa Quý liệt vị,
Chư Tổ dạy rằng, văn tự ngữ ngôn còn trong vòng đối đãi, dễ gây tranh cãi, hơn thua. Chỉ có vô ngôn, im lặng mới không còn thị phi, bỉ thử. Nhưng vì những nghi ngờ, hoang mang trong chư Tăng và Phật tử về biến động GHPGVNTN thời gian qua, nên cần có vài lời để làm sáng tỏ. Vấn đề này không đơn thuần là việc cá nhân mà là việc chung của Giáo hội.
Thời gian qua, dư luận cũng đã phân tích khá tường tận về việc này. Nay chỉ xin trình bày ngắn gọn để xác định những điều chính yếu mà thôi.
Kính thưa Chư tôn đức và Liệt quý vị,
Năm 2003, Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang, Xử Lý Thường Vụ Viện Tăng Thống, từ nơi lưu đày ở Quảng ngãi về, Ngài vào chùa Giác Hoa, Sài gòn, ngõ lời muốn tôi ủng hộ Ngài trong việc phục hoạt GHPGVNTN. Sau đó tại Tu Viện Nguyên Thiều, một lần nữa, Ngài chính thức yêu cầu tôi phụ giúp Ngài để củng cố nhân sự GHPGVNTN.
Đức Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang đã dạy rằng: “Trường trại có khi đóng khi mở, Giáo hội thì nay Giáo hội này, mai Giáo hội khác, chỉ có Tổ đình là lâu dài bền vững”. Và Ngài nói tiếp: “Có khi Tổ đình nhờ Giáo hội mà phát triển, có lúc Giáo hội nhờ Tổ đình mới sống còn. Nay Giáo hội gặp hoạn nạn, Tổ đình phải ra tay giúp đỡ, Giáo hội mới mong phục hoạt được”.
Sau đó vài tháng, sáng ngày 17 tháng 6 âm lịch, Hoà thượng Thích Quảng Độ, lúc đó là Viện trưởng Viện Hoá Đạo, đã ra Tổ đình Thập Tháp, ngõ lời đề nghị tôi tham gia Giáo hội để bổ sung nhân sự trong Viện Hoá Đạo.
Vì lo lắng, đau thương trước hoàn cảnh đất nước, dân tộc và đạo pháp, và luôn ủng hộ lập trường GHPGVNTN, cũng như cảm kích ân tình của nhị vị Hoà thượng, tôi đã bái lãnh, nhận lời, góp sức để tổ chức Đại Hội Bất thường tại Tu Viện Nguyên Thiều, tỉnh Bình Định.
Trong Đại Hội Bất Thường, năm 2003 đó, Đức Đệ Tứ Tăng Thống đã ban hành Giáo Chỉ, cử tôi đảm trách chức vụ Phó Viện trưởng Viện Hoá Đạo. Năm 2005, tôi kiêm chức vụ Tổng Thư ký Viện Hoá Đạo. Năm 2011, Đại Hội Khoáng Đại GHPGVNTN Kỳ IX, khai mạc tại Chùa Giác Hoa, Sài gòn, tôi được suy cử đảm trách chức vụ Viện trưởng Viện Hoá Đạo GHPGVNTN.
Sau 10 năm tham gia làm việc Giáo hội, giữ các chức vụ Tổng Thư ký, Phó Viện trưởng và sau cùng là Viện trưởng Viện Hoá Đạo, tôi đã tìm hiểu rất kỹ nội dung Hiến Chương GHPGVNTN, Quy chế Viện Tăng Thống, và Nội quy Viện Hoá Đạo.
Theo Hiến Chương GHPGVNTN, việc bầu chọn nhân sự đảm trách các chức vụ trong Ban Chỉ Đạo Viện Hoá Đạo do Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương hội ý với các Ban Đại Diện tỉnh, thành, để suy cử trong một Đại Hội Khoáng Đại thường kỳ hoặc Bất thường của Giáo hội. Viện trưởng Viện Hóa Đạo thay mặt Hội Đồng Lưỡng Viện đệ trình danh sách nhân sự lên Viện Tăng Thống. Sau đó, Đức Tăng Thống sẽ ban hành Giáo Chỉ chuẩn thuận theo danh sách đệ trình.
Trong Giáo hội, Đức Tăng Thống chỉ lãnh đạo tinh thần. Viện Hóa Đạo mới chỉ đạo Phật sự Giáo hội. Đứng đầu là Viện trưởng Viện Hoá Đạo, có bổn phận điều hành mọi hoạt động để duy trì, phát triển và chịu trách nhiệm về sự hưng suy, tồn vong của Giáo hội.
Vì vậy, nếu thực hiện đúng theo Hiến Chương GHPGVNTN, Quy Chế Viện Tăng Thống và Nội quy Viện Hóa Đạo, thì tuy Đức Tăng Thống chuẩn y, ban hành, nhưng Ngài không chịu trách nhiệm gì về nội dung các Giáo Chỉ.
Thời gian gần đây, không hiểu vì lý do gì, đã có một số việc làm của các thành viên trong Viện Hoá Đạo, rất khác lạ, bí mật, bất thường, không đúng nguyên tắc hành chánh, không theo luật lệ, vượt quá quyền hạn và nhiệm vụ, gây tổn hại cho Giáo hội rất nặng nề, như sau:
- Tổng Vụ trưởng Tổng Vụ Tăng sự kết hợp với Cư sĩ Vụ trưởng Gia Đình Phật tử vụ, viết Thỉnh Nguyện Thư, kết tội chư Tăng, cùng ký tên và trình thẳng lên Đức Tăng Thống, không qua ý kiến của Viện trưởng Viện Hoá Đạo cũng như Chánh Thư ký Viện Tăng Thống.
- Cư sĩ Vụ trưởng Gia Đình Phật tử Vụ tự nhận đã viết bản Cáo Bạch của Đức Tăng Thống, cử tội chư Tăng về vấn đề giới luật. Việc này, không những làm tổn hại uy tín Viện Tăng Thống, là Viện chỉ có chư Tăng, không có cư sĩ, mà còn vi phạm về quy giới trong đạo Phật.
- Cư sĩ Phát Ngôn Nhân Viện Hóa Đạo bình luận vấn đề giới luật của chư Tăng trên báo đài quốc tế, làm dấy lên phong trào cư sĩ Phật tử bình phẩm giới luật của chư Tăng.
- Phó Viện trưởng Viện Hoá Đạo và Tổng Vụ trưởng Tổng Vụ Thanh Niên viết Thư Chất Vấn Viện trưởng Viện Hoá Đạo về việc nội bộ, đem phổ biến cho dư luận bên ngoài biết nội tình của Giáo hội.
- Cư sĩ Vụ trưởng Gia Đình Phật tử Vụ viết Bạch thư về việc nội bộ chư Tăng trong Giáo hội, nhất là vấn đề giới luật, phổ biến cho dư luận bên ngoài biết, tạo điều kiện cho các thế lực vô minh có cơ hội huỷ báng chư Tăng và Giáo hội.
- Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế, trực thuộc Viện Hóa Đạo, phổ biến những bài viết về việc nội bộ Giáo hội và vấn đề giới luật của chư Tăng, không thông qua Viện Hoá Đạo, làm tổn hại uy tín chư Tăng và Giáo hội. Trái lại, đã không phổ biến những tài liệu của Văn Phòng Viện Hoá Đạo, nhất là bản Huấn Từ quan trọng của Viện trưởng Viện Hoá Đạo gửi Đại Hội Thường Niên GHPGVNTN Hoa Kỳ-Văn Phòng II Viện Hoá Đạo.
- Giáo Chỉ số 10 thay đổi nhân sự Viện Hóa Đạo, không qua Đại hội lấy ý kiến của Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương, không phù hợp Hiến Chương Giáo hội, Quy chế Viện Tăng Thống, Nội quy Viện Hóa Đạo, trái với tinh thần từ bi của Phật giáo và đạo đức của Đức Tăng Thống.
Khởi đầu là bản Cáo Bạch của Đức Tăng Thống, công bố vấn đề giới luật của chư Tăng, làm chấn động tinh thần Tăng, Ni và Phật tử. Tiếp đến, các thành viên Viện Hoá Đạo phổ biến những việc nội bộ Giáo hội ra ngoài làm cho dư luận càng hoang mang thêm nữa. Và sau cùng, với Giáo Chỉ số 10, rất bất ngờ, không tuân thủ theo nguyên tắc, điều khoản nào của Hiến Chương Giáo hội, như giọt nước cuối cùng làm tràn ly.
Không thể chấp nhận những việc làm vi phạm giới luật, trái Hiến Chương một cách nặng nề như thế, nên hầu hết chư Tăng, thành viên Hội Đồng Lưỡng Viện, Ban Chỉ Đạo Viện Hóa Đạo, Ban Đại Diện các Tỉnh, Thành trong nước, các Giáo hội hải ngoại, các tổ chức Gia Đình Phật Tử trong và ngoài nước, không thể làm gì khác, ngoài việc đều lần lượt từ chức.
Từ trước đến nay, các thế lực vô minh luôn tìm cách đánh phá, gây phân hoá nhân sự để làm suy yếu GHPGVNTN. Với Giáo Chỉ số 10, có thể nói, các thế lực vô minh đã thành công trong việc triệt tiêu nhân sự và tiềm lực của GHPGVNTN.
Trong cương vị Viện trưởng Viện Hoá Đạo, với bổn phận và quyền hạn, theo Hiến Chương quy định, nhưng trên thực tế, bị hạn chế rất nhiều, nên tôi đã không thể điều hành tốt đẹp các Phật sự Giáo hội trong thời gian đảm trách.
Kính mong Chư tôn đức và Liệt quý vị hoan hỷ lượng thứ cho.
Kính bạch Chư tôn đức và thưa Liệt quý vị,
Kinh Phật dạy: “Tâm vô thường, pháp vô ngã”, việc tồn vong, biến dị là chuyện bình thường, không có gì đáng nói. Và những việc đã qua, cũng không nên nhắc lại làm gì, vì có thể bị cho là lời biện bạch, chỉ tăng thêm thị phi, bỉ thử. Đôi khi im lặng là sự trả lời hoàn hảo nhất.
Nhưng với trách nhiệm Viện trưởng Viện Hoá Đạo, trước khi rời chức vụ, tôi phải phúc trình sự biến động của Giáo hội để chư Tăng và Phật tử được biết. Lẽ ra, việc này phải được thực hiện sớm hơn, nhưng vì để tránh cho Giáo hội bị các thế lực vô minh, lợi dụng cơ hội đánh phá, nên đành im lặng đợi chờ.
Nay, sau hơn 3 tháng, dư luận đã tạm thời lắng dịu, mọi việc cũng tương đối rõ ràng. Nhất là đã có rất nhiều chư Tăng và Phật tử cùng đồng bào các giới nóng lòng gọi điện, nhắn tin hoặc trực tiếp đến gặp, muốn biết rõ về sự tình Giáo hội và nội dung Giáo Chỉ. Không thể phụ lòng, nên phải tường trình thay cho lời phúc đáp.
Nội dung Giáo Chỉ số 10, nêu ra nhiều lý do để ngưng chức, là những điều hoàn toàn không có, hoặc gượng ép một cách phi lý, không đúng sự thật:
- Việc mời chư Tăng từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam gia nhập vào GHPGVNTN, trước đây đã từng có. Những vị ấy hiện vẫn đang giữ những chức vị rất cao và trọng yếu nhất trong GHPGVNTN. Điều đó không thể gọi là hoà hợp, hoà giải với Nhà cầm quyền Cộng sản.
- Không có việc hủy bỏ phiên họp nào như được đề cập trong Giáo Chỉ số 10 cả. Vì không ai có thể và có quyền huỷ bỏ cuộc họp của Giáo hội, nhất là trong lúc Đức Tăng Thống và Hội Đồng Lưỡng Viện đều có mặt đông đủ.
- Cá nhân Đức Tăng Thống không có thẩm quyền “cách chức” hay “phục chức” thành viên trong Ban Chỉ Đạo Viện Hoá Đạo cũng như trong Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương. Theo Hiến Chương qui định, muốn thay đổi nhân sự từ Tổng Vụ trở lên, phải có ý kiến của Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương. Vì vậy, nếu không có Đại Hội, việc Viện trưởng Viện Hoá Đạo làm văn thư yêu cầu phục chức cho một thành viên trong Ban Chỉ Đạo Viện Hoá Đạo và trong Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương, đã bị cách chức, là điều hoàn toàn vô nghĩa, ngay cả trong trường hợp có chữ ký của Đức Tăng Thống, cũng không hợp pháp. Do đó, không có việc Viện trưởng Viện Hoá Đạo yêu cầu Đức Tăng Thống cùng ký tên chung trong Văn thư phục chức nào cả.
- Vụ án chùa Như Lai xãy ra đã lâu. Và năm 2000, toà án Hoa Kỳ cũng đã xét xử minh bạch. Đến năm 2003, trong Đại Hội Bất thường tại Tu Viện Nguyên Thiều, Đức Đệ Tứ Tăng Thống đã tấn phong Hoà thượng Thích Chánh Lạc vào thành viên Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương và đảm trách chức vị Phó Viện trưởng Viện Hoá Đạo, chiếu theo sự đề cử của chư Tăng các Giáo hội hải ngoại và Hoa Kỳ. Sau đó, các năm 2005, 2007 và 2009, mỗi nhiệm kỳ 2 năm, Đức Tăng Thống đều có Giáo Chỉ tấn phong Hoà thượng Thích Chánh Lạc tiếp tục giữ các chức vị trên. Đến năm 2011, Đức Đệ Ngũ Tăng Thống lại tấn phong Hoà thượng Thích Chánh Lạc kiêm nhiệm thêm chức Chủ Tịch Văn Phòng II Viện Hoá Đạo. Việc tấn phong Hoà thượng Thích Chánh Lạc lên đảm trách các chức vị trong Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương và Phó Viện trưởng Viện Hoá Đạo, trước đây, hoàn toàn hợp pháp, theo đúng nguyên tắc Hiến Chương Giáo hội. Và việc đề cử Hoà thượng Thích Chánh Lạc thuộc trách nhiệm của chư Tăng các Giáo hội hải ngoại và Hoa Kỳ. Không phải việc của riêng ai, trong cũng như ngoài nước. Nhưng các thế lực vô minh đã dựng lại vụ án năm 2000 và khai thác việc này để đánh phá Giáo hội, góp phần, đưa đến sự đỗ vỡ hiện nay.
- GHPGVNTN có cơ sở trên khắp thế giới, nhưng chỉ có một cơ quan thông tin duy nhất là Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế tại Paris. Cơ sở này lại nương nhờ vào trang nhà của một tổ chức khác, nên việc thông tin Giáo hội rất hạn chế. Viện Hoá Đạo có bổn phận và quyền hạn lập thêm một cơ quan thông tin thứ hai, hoặc nhiều hơn nữa, để phổ cập tin tức nhanh chóng, cung cấp kinh sách, tài liệu, hình ảnh Giáo hội đầy đủ là nhu cầu đúng đắn và cần thiết. Tuy nhiên, để đề phòng sự xuyên tạc, Viện Hoá Đạo đã trình bày việc mở trang nhàghpgvntn.net rất rõ ràng và Đức Tăng Thống cũng đã tán đồng và cổ động, hối thúc nhanh chóng xúc tiến. Khi đã hoàn thành trang nhà, Đức Tăng Thống cũng đã hai lần duyệt qua và chỉ dạy thêm: “Nên cố gắng tìm tài liệu Giáo hội trước năm 1975, đưa vào cho đầy đủ”.
Tóm lại, những lý do ghi trong Giáo Chỉ số 10 đều là hoàn toàn suy diễn, phi lý, không đúng sự thật. Cũng vậy, tin tức đảo chánh Đức Tăng Thống, là điều hoàn toàn phi lý và không có. Vì Đức Tăng Thống chỉ lãnh đạo tinh thần, không phải là người điều hành và quyết định mọi Phật sự Giáo hội, hơn nữa, nhiệm kỳ của Ngài là vĩnh viễn trọn đời. Đảo chánh Đức Tăng Thống tức là xé bỏ Hiến Chương Giáo hội, là tự mình loại ra, không còn là thành viên của GHPGVNTN nữa.
Cuối cùng, theo thiển nghĩ, Hiến Chương GHPGVNTN tuy chưa thể nói là bản Hiến Chương thật sự hoàn hảo, nhưng đó là sản phẩm trí tuệ của hàng chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội, và qua nhiều lần tu chính, nên nội dung Hiến Chương vừa hợp tình, hợp lý, rất hợp với trào lưu dân chủ và nhất là xứng hợp với giáo lý từ bi, giải thoát của đạo Phật.
Nếu các thành viên Hội Đồng Lưỡng Viện, Giáo hội các Châu lục, Ban Đại Diện các cấp Htheo đúng nguyên tắc, điều lệ của Hiến Chương Giáo hội, Quy Chế Viện Tăng Thống, Nội Quy Viện Hoá Đạo và tinh thần từ bi của Phật giáo để điều hành thì mọi Phật sự sẽ thành công tốt đẹp.
Kính bạch Chư tôn đức và thưa Liệt quý vị,
Sau Giáo Chỉ số 10, hầu hết chư Tăng trong Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương, Ban Chỉ Đạo Viện Hoá Đạo, các Giáo hội hải ngoại và các Ban Đại Diện Tỉnh Thành, các Thành viên, Đơn vị Gia Đình Phật Tử trong và ngoài nước đều nối nhau viết thư từ chức.
Tuy chư Tăng, bị ngưng chức cũng như từ chức, không còn giữ chức vụ gì trong Giáo hội, nhưng vẫn là thành viên của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.
Và bản Hiến Chương GHPGVNTN là sản phẩm tinh thần quý giá của Tăng Tín đồ Phật giáo Việt Nam.
Nay chư Tăng sinh hoạt dưới hình thức Tăng Đoàn để tiếp tục sứ mạng bảo vệ Hiến Chương, phục hoạt GHPGVNTN, phục vụ nhân loại và dân tộc bằng giáo lý từ bi của Đức Phật và ủng hộ công cuộc vận động cho tự do, dân chủ, nhân quyền cho Việt Nam.
Vì bổn phận và trách nhiệm, tôi xin nguyện cùng chư Tăng sinh hoạt trong Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất để tiếp tục phục vụ.
Và nhân đây, xin mượn lời Đức Đệ Tam Tăng Thống, thỉnh cầu chư Tăng trong và ngoài nước hãy bỏ qua những bất đồng, dị biệt, cùng nhau hoà hợp thanh tịnh, tương kính, tương thuận, tương giáo, tương sám, để kết hợp trong một Tăng Đoàn lớn mạnh. Được như vậy, việc hoằng pháp độ sanh, phục hoạt GHPGVNTN và hỗ trợ cho công cuộc vận động cho tự do dân chủ, nhân quyền cho Việt Nam mới mong sớm được thành tựu.
Đất nước đang lâm quốc nạn, Phật giáo đang lâm pháp nạn. Dân tộc đang sống trong cảnh tối tăm, đau khổ. Kính mong chư Tăng vì tinh thần từ bi Bồ Tát Đạo, cứu giúp chúng sanh trong cơn khổ nạn, hãy đoàn kết một lòng, tạo sức mạnh, cùng nhau góp phần giải trừ quốc nạn và pháp nạn cho dân tộc Việt Nam, để toàn dân được sống trong cảnh an bình tự do hạnh phúc.
Kính mong Chư tôn đức dũ lòng từ bi hoan hỷ cho.
Nam Mô Thường Hoan Hỷ Bồ Tát Ma Ha Tát
Chùa Giác Hoa, Sài gòn, ngày 19 tháng 3 năm 2014.
Tỳ kheo Thích Viên Định,
(Nguyên Viện trưởng Viện Hoá Đạo GHPGVNTN)
